Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych (art. 54 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej – Dz. U. z 2021r. poz. 2268 ze zm.).
Typy domów pomocy społecznej
Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:
osób w podeszłym wieku;
osób przewlekle somatycznie chorych;
osób przewlekle psychicznie chorych;
dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
osób niepełnosprawnych fizycznie;
osób uzależnionych od alkoholu (art. 56 ww. ustawy).
Domy pomocy społecznej, niezależnie od typu, świadczą usługi:
bytowe;
opiekuńcze;
wspomagające.
Domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, poza ww. usługami, zapewniają potrzeby edukacyjne.
Zasady kierowania do domu pomocy społecznej
Do domu pomocy społecznej kieruje się na podstawie:
pisemnego wniosku osoby ubiegającej się o skierowanie do domu (lub jej przedstawiciela ustawowego), złożonego do ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania lub pobytu w dniu kierowania
rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej.
Do wniosku dołącza się:
decyzję o przyznaniu osobie ubiegającej się zasiłku stałego oraz jej pisemną zgodę na ponoszenie opłaty za pobyt w domu;
decyzję organu emerytalno-rentowego ustalającego wysokość emerytury lub renty oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty i na jej potrącanie przez właściwy organ emerytalno-rentowy ze świadczenia emerytalnego lub rentowego, zgodnie z odrębnymi przepisami;
oświadczenia o wysokości dochodu osoby ubiegającej się, małżonka, zstępnych przed wstępnymi zobowiązanych do ponoszenia opłaty, oświadczenie o wysokości dochodu osoby małoletniej, w przypadku gdy opłatę będzie ponosić przedstawiciel ustawowy;
zaświadczenie, o którym mowa w art. 22 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1858);
pisemną zgodę osoby ubiegającej się lub przedstawiciela ustawowego na potrącanie z zasiłku stałego opłaty za pobyt w domu — w przypadku wyrażenia takiej zgody;
postanowienie sądy opiekuńczego w przedmiocie udzielenia zezwolenia na skierowanie do domu pomocy społecznej — w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie oraz małoletnich.
OPS w Śniadowie przy kierowaniu osób do domu pomocy społecznej określając właściwy typ domu korzysta z zaświadczenia lekarskiego. W przypadku gdy zachodzi potrzeba konsultacji z lekarzem psychiatrą lub psychologiem stosuje się odpowiednie druki zaświadczeń.
Jeżeli osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody (art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego – t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 685).
W przypadku gdy osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy (art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego – Dz. U. z 2020r. poz. 685).
Opłata za pobyt w domu pomocy społecznej
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
mieszkaniec domu - nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu (w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka);
małżonek, zstępni (dzieci, wnuki) przed wstępnymi (rodzice, dziadkowie):
w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (tj. jest wyższy niż kwota 2 328,00 zł), jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium;
w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (tj. jest wyższy niż kwota 1 800,00 zł na osobę), z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - w wysokości różnicy między średnim miesięcznym kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca domu, małżonka, zstępnych przed wstępnymi, bądź inne osoby;
inne osoby niewymienione wyżej w zadeklarowanej wysokości.